Roggel - 21 juli 2022 - Zoals mijn trouwe lezers inmiddels van mij gewend zijn, vertel ik iedere maand over, of beter gezegd schrijf ik over, wat mij bezighoudt in de Leudalse natuur. Deze keer maak ik een uitzondering, soort van... Deze en mijn volgende column vormen één geheel, ook al gaan ze over twee verschillende onderwerpen... Echt waar! Vandaag start ik met de Roggelse kermis. Op weg met mijn gezin en trouwe viervoeter richting Busjop (in het Leudal), liepen we onlangs over de kermis in hartje Roggel.
Je kan de “kids” hier niet van weg houden. Het is ons erfgoed! “Erfgoed?” hoor ik je denken.
Ja, denk maar eens terug aan vroeger, toen we zelf kermis vierden. Op zondag eerst vlaai eten, wij sjnaake wat fris en de rest koffie. Voor je het wist had je zo’n lekker stuk “riëstevlaai mit sjlaagroam” of “Croâsjelte mit raéme” of eine verse toëàppel mit roziéne” op je bordje, hmmm. Het water gutst mij, alleen al bij de gedachte, nu nog uit de mond. Daarna kregen wij vijf gulden met de boodschap: “Jong, maak ut neet inins op hè!” Trots liep je naar pap en mam, “kiek veer kinne goan”, doelende dat je naar de kermis wilde.
Maar waar komt die kermis eigenlijk vandaan?
Oorspronkelijk was het een jaarmarkt die opgehangen werd aan één wijdingsdag van een parochie. De oudste kermis die in de analen terug te vinden is, stamt uit 1023 en werd gehouden in Wijk bij Duurstede. In die tijd was dit een feest voor de burger, de adel had er geen boodschap aan. Dit was een feest voor een stelletje “barbaren.” Ze verfoeiden dit feest. Destijds hadden de kermissen ook een erotisch karakter, dit waren de “hoochie-coochie-tenten”. Op de kermis werd de “draak” gestoken met de elite. Er werden gevechten gehouden tussen hanen en men kon wedden op wie van de kemphanen zou winnen. Nú vinden wij dàt dieronwaardig. Er was pijl en boog schieten. Of werd de "Sterkste man van…" gepresenteerd. Wanneer je een keer echt in het spreekwoordelijke “hemd” gezet wilde worden, moest je daar vooral aan meedoen. Ach, wat waren dat tijden……..
Later viel dit uit de gratie en kwamen meer en meer modernere attracties, zoals schieten met een windbuks, ballengooien, touwtje-trek, rups, carrousel, Lunapark en botsauto in op mars. Ow ja, en die geweldige boksbal, waar een ander soort haantjes zich kostelijk op los lieten, al dan niet wrijvend over een pijnlijke pols en/of knokkels als de stoere haantjes na afloop van een vernedering, verder liepen. In die tijd liep ik met die eerdere vijf gulden trots het kermisplein op en kon je hier met dit “kapitaal” nog aardig wat doen.
Nu laatst op de kermis in ons Roggel. Ik schrok me wezenloos (en dat zonder de aanwezigheid van een spookslot of lachspiegels). Nu mag er corona geweest zijn, de elektriciteit kan duurder geworden zijn of de kosten van staanplaatsen kan verhoogd zijn door de gemeente. Toch denk ik dat het einde van de kermis nu echt in zicht is. Als je € 2,50 moet betalen voor één ritje met de rups of botsauto en je na anderhalve minuut weer mag uitstappen, dan begin je toch te twijfelen. Je zou haast denken dat bij levering van een geldig plaatsbewijs er ook aandelen van de attractie bij inbegrepen zijn.
Ik heb de aandelenkoers een week in de gaten gehouden, zag geen stijging, ook niet op mijn bankrekening.
Over de grijper maar niet te spreken. Normaal zie je op de kermis heel wat knuffels onder de armen geklemd hangen van onze kleinsten, of liggen ze lekker in een buggy te bungelen bij een slapende ienieminimie, die nog geen benul heeft waar ze zijn. Hoe kan een kleintje toch slapen bij al die herrie? Het Roggelse marktplein was knuffelloos. Die twee pioniers van ons waagden zich als echte cowboy-helden bij de schiettent en beproefden hun skills.
Ik stond omgedraaid te kijken naar een gezin dat, (let op; tegenwoordig hoef je geen munten meer in die sleuf bij de grijper te duwen, je kan nu contactloos betalen) de ene betaling na de andere deed om de voor hen “musthave” knuffel te grijpen. Voorheen moest je van tijd tot tijd nog eens 20- of 50-eurobiljetten gaan wisselen omdat je door jouw munten heen was. Men kon zich nog bedenken; moet ik dit echt doen? “Laat maar”!. 9x Mocht je grijpen voor € 5. Het ging als volgt: pas over de kaartlezer, voor 9x grijpen te activeren. Hierna kon je de knoppen besturen, de grijper verplaatste zich, ging naar beneden, greep de knuffel, deze werd 20 cm opgetild en viel weer naar beden. Vervolgens herhaalde zich dit nog 8 keer.
Opnieuw de pas voor de lezer, weer 9 beurten voor € 5. Ik versnel het verhaal. Ik stond inmiddels mijn vrouw aan te stoten van 'let op'. Na € 60 zat “dat kreng” nog altijd in die vitrine. Je kunt dan twee dingen doen: weglopen en denken f…, of en dát doen de meesten onder ons; “nu zal ik hem ook krijgen ook!” en nogmaals gaat de bankpas langs de lezer.
Maar ook in gedachte houdend, straks loop je blut weg van deze “ballen tent”, komt er een klein kind, steekt er zijn centjes in en……….? Hij valt! Dat kan niet! Een vernedering van je welste!
We konden het drama niet meer aanschouwen…..en liepen verder naar De Busjop. Even genieten van de natuur.
Tijdens het wandelen raak ik in gesprek over de protesterende boeren. Mijn vrouw, die doorgaans wat reisbewegingen moet maken voor haar werk, kwam van de week op de weg tot stilstand voor een oude Fendt Dieselross F25 met een Joskin mesttank die haaks op de weg geflankeerd stond met een aantal hooibalen, zodat je er ook echt niet 1-2-3 langs kon glippen. Een leuke kermisattractie....
Omdat deze column veel te lang dreigt te worden, pak ik in mijn volgende column op dit punt de draad weer op.... het eindigt uiteindelijk op het terras bij De Busjop met een 'Roggelse kermiskater'.
Wordt vervolgd op 1 augustus!
Ron
Ron Van Pol, voorzitter van Groen Hart Leudal, heeft sinds juni 2020 zijn eigen column bij DeltaLimburg.nl.
Foto's Ron Van Pol
210722/HvL
